''নীলা পৰ্বত আৰু ৰঙা নদী" নামেৰে অভিহিত, অসম হৈছে উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ ৰাজ্যসমূহৰ প্ৰৱেশদ্বাৰ। বিশ্বাস কৰা হয় যে গুৱাহাটীৰ পশ্চিম অংশৰ নীলাচল পাহাৰত অৱস্থিত কামাখ্যা দেৱীৰ প্ৰতি বছৰে জুন মাহত ঋতুস্ৰাৱ হয় আৰু সমগ্ৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ পানী তেওঁৰ প্ৰবাহিত তেজৰ সৈতে মিলিতহৈ ৰঙা ৰঙৰ দৰে হৈ পৰে। এই মন্দিৰটো 51 টা শক্তি পীঠাৰ ভিতৰত এটা, য'ত 'মা পাৰ্বতী'ৰ যোনি আৰু গৰ্ভ আহি পৰিছিল।

অসমক উত্তৰ-পূব ভাৰতৰ প্ৰহৰী হিচাপেও জনা যায়। সাতখন ভাৰতীয় ৰাজ্য আৰু দুখন দেশ ভূটান আৰু বাংলাদেশৰ দ্বাৰা পৰিবেষ্টিত এই ৰাজ্যখন চীন আৰু ম্যানমাৰৰ লগতও লাগি আছে । অসমৰ পূব সীমান্তত নাগালেণ্ড, মণিপুৰ আৰু ম্যানমাৰ, পশ্চিমত পশ্চিম বঙ্গ , ভূটান আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশ উত্তৰত আৰু দক্ষিণে মেঘালয়, বাংলাদেশ, ত্ৰিপুৰা আৰু মিজোৰাম আছে।

একে সময়তে, 'অসম' নামটোৰ আঁৰত এটা ৰহস্য আছে, যে ইয়াক আগতে প্ৰাগজ্যোতিষ আৰু কামৰূপৰ ৰাজধানী বুলি জনা গৈছিল যাৰ ৰাজধানী আছিল প্ৰাগজ্যোতিষপুৰ যি গুৱাহাটীত বা ইয়াৰ ওচৰত অৱস্থিত আছিল। অসম নামটো তেতিয়া প্ৰচলিত হৈছিল যেতিয়া ইয়াক আহোম ৰাইজে জয় কৰিছিল।

 ১২২৮ খ্ৰীষ্টাব্দত এক বৌদ্ধ টাই জনজাতিৰ লোক আহোমৰ চুকাফাৰ নেতৃত্বত ইয়ালৈ আহিছিল আৰু ইয়াৰে শাসকক উৎখাত কৰি শিৱসাগৰত ৰাজধানী পাতি "অসম" ৰাজ্য প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল ।

আজিও, ৰাজ্যখনত আহোম ৰাজবংশৰ 600 বছৰ পুৰণি স্মাৰক বিদ্যমান । এইটো ভাৰতীয় ইতিহাসৰ আটাইতকৈ দীঘলীয়া সময় ৰাজত্বকৰা একক ৰাজবংশ আছিল। এইটোৱে মোগলৰ হাতত পৰাস্ত নোহোৱা খুব কম ৰাজবংশৰ ভিতৰত এটা আছিল |

বিশাল নদী ব্ৰহ্মপুত্ৰ অসমৰ বেছিভাগ ঠাইত বৈ গৈছে, যি হৈছে বিশ্বৰ অন্যতম মহান নদী। এই নদীৰ দৈৰ্ঘ্য: 2900 কি.মি । যি কেৱল ধান খেতিৰ বাবে এক উৰ্বৰ পলসুৱা সমভূমি প্ৰদান নকৰে , চাহ খেতিৰ বাবেও সহায়ক হয়। এফালে ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু আনফালে বৰাক প্ৰধান নদী দেখাৰ উপৰিও ইয়াত আপুনি ঘন অৰণ্যৰ দৃশ্যও দেখিবলৈ পাব । চাহ বাগিচাবোৰে অসমৰ প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য অধিক বৃদ্ধি কৰাৰ ওপৰিও এক সুন্দৰ পৰিৱেশৰ সৃষ্টি কৰে ।

ৰাজ্যখনত 600 ৰো অধিক চাহ বাগিচা আছে, যাৰ সুন্দৰ দৃশ্যই উজনি অসম ভ্ৰমণ কৰোঁতে চকুক যথেষ্ট আনন্দ দিয়ে। এই ৰাজ্যখনত বিভিন্ন জনজাতিৰ লোক বাস কৰে । যাৰ নিজা নিজা বিভিন্ন সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য, জীৱনশৈলী, খাদ্য, গান আৰু উৎসৱ আছে । ইয়াৰে ভিতৰত বিহু, বৈশাগো , আলি-আয়ে-লিগাং, মে-ডাম-মে-ফিল, অম্বুবাচী মেলা আদি মুখ্য।

বিখ্যাত কাজিৰঙা ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানখন ৰাজ্যখনৰ গোলাঘাট জিলাত অৱস্থিত, য'ত পৃথিৱী বিখ্যাত এশিঙীয়া গঁড় পোৱা যায় , এছিয়ান বনৰীয়া ম'হ, হৰিণ , বনৰীয়া হাতীৰ লগতে পৰিভ্ৰমী চৰাইও সৰ্বাধিক আছে। এই ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যানখনত বাঘো বৃহৎ সংখ্যাত পোৱা যায় । একে সময়তে, মানস ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান, যাক বিশ্ব ঐতিহ্যক্ষেত্ৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ই এক পূৱ হিমালয়ৰ জৈৱ বৈচিত্ৰ্য অঞ্চলৰ এটা উপাদান । এইখন দেশৰ দুটা "জৈৱ বৈচিত্ৰ্যৰ স্থান"ৰ এটা।

ডিমা হাচাও জিলাত জাতিঙ্গা চৰাইৰ আত্মহত্যাৰ ৰহস্য প্ৰকৃতি প্ৰেমী আৰু গৱেষকসকলৰ বাবে এক আকৰ্ষণীয় বিষয়। ৰাজ্যখনৰ জীৱনৰেখা বুলি কোৱা ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীখনে অসমৰ ভূগোলৰ সৌন্দৰ্য অতি সুন্দৰভাৱে দেখুৱাইছে। ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ বুকুত চলাচল কৰা পানীজাহাজত সকলোৱে চলাচল কৰিব পাৰে , য'ত প্ৰথম শ্ৰেণীৰ সুবিধাৰ সৈতে আনন্দৰ যাত্ৰা কৰিব পাৰে। "এমভি মহাবাহু" হৈছে বিশ্বৰ ১০ টা শ্ৰেষ্ঠ নদী পৰিভ্ৰমণৰ ভিতৰত এটা যিটো অসমৰ বাবে গৌৰৱৰ বিষয়।

এইটোও প্ৰৰোচিত কৰাৰ বিষয় যে পৃথিৱীৰ সৰ্ববৃহৎ বসতিপূৰ্ণ নদী দ্বীপ মাজুলী অসমত অৱস্থিত , যাক সত্ৰ নগৰী বুলি অভিহিত কৰা হয় । ইয়াতে বহুতো ঐতিহ্য মণ্ডিত সত্ৰ আছে , তাৰে ভিতৰত দাক্ষিণপাত সত্ৰ , আউনীআটি , কমলাবাৰীকে ধৰি আন বহুতো সত্ৰ আছে । ইয়াৰে কিছুমান ষোড়শ শতিকাৰ। লগতে পৃথিৱীৰ আটাইতকৈ সৰু নদী দ্বীপ যাৰ নাম উমানন্দা । এই নদী দ্বীপবোৰ জনবসতিপূৰ্ণ, ঘৰ, মন্দিৰ, দোকান; ইত্যাদি আছে , পৃথিৱীৰ এক বিৰল সোণালী লাঙ্গুৰ প্ৰজাতি এয়া । ইয়াত ১৭ টা বিশেষ প্ৰকাৰৰ চৰাই প্ৰব্ৰজন কৰে ।

গতিকে এইখন কোনো বিশেষ 'অসম' নহয় , ইয়াৰ প্ৰাকৃতিক সৌন্দৰ্য আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য যাৰ ভিতৰত আছে দুঃসাহসিক অভিযান, ৰহস্য, সেউজীয়া অৰণ্য, চাহ বাগিচা, ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী যাৰ মাজেৰে বৈ আছে।